២-ពួកធម៌ពីរៗ
ដែលរាប់ចូលក្នុងការសង្គាយនា
៣-
ពួកធម៌បីៗដែលរាប់ក្នុងការសង្គាយនា
៤-
ពួកធម៌បួនៗ
ដែលរាប់ក្នុងការសង្គាយនា
៥-
ពួកធម៌ប្រាំៗ
ដែលរាប់ក្នុងការសង្គាយនា
៦-
ពួកធម៌ប្រាំមួយៗ
ដែលរាប់ក្នុងការសង្គាយនា
៧-
ពួកធម៌ប្រាំពីរៗ
ដែលរាប់ក្នុងការសង្គាយនា
៨-
ពួកធម៌ប្រាំបីៗ
ដែលរាប់ក្នុងការសង្គាយនា
៩-
ពួកធម៌ប្រាំបួនៗ
ដែលរាប់ក្នុងការសង្គាយនា
១០-
ពួកធម៌ដប់ៗ
ដែលរាប់ក្នុងការសង្គាយនា
ប្រភេទនៃធម៌
ប្រភេទទាំងអស់ នៃធម៌ទាំងឡាយ
រាប់ចាប់តាំងពី
ធម៌ ១
ធម៌២
ធម៌៣
រហូត
ដល់ ធម៌១០
មានដប់ប្រភេទ
គឺ
:
១-ធម៌មានឧបការច្រើន
២-ធម៌គួរចំរើន
៣-ធម៌គួរកំណត់ដឹង
៤-ធម៌គួរលះបង់
៥-ធម៌ជាចំណែកនៃសេចក្តីវិនាស
៦-ធម៌ជាចំណែកវិសេស
៧-ធម៌ត្រាស់ដឹងបានដោយក្រ
៨-ធម៌គួរឲ្យកើតឡើង
៩-ធម៌គួរដឹងច្បាស់
១០-ធម៌គួរធ្វើឲ្យជាក់ច្បាស់
។
ដើម្បីអានប្រភេទ នៃធម៌ទាំងឡាយ សូមចុចលើប្រព័ន្ធខាងក្រោមនេះ
១-
ប្រភេទនៃធម៌មួយ
២-
ប្រភេទនៃធម៌ពីរ
៣-
ប្រភេទនៃធម៌បី
៤-
ប្រភេទនៃធម៌បួន
៥-
ប្រភេទនៃធម៌ប្រាំ
៦-
ប្រភេទនៃធម៌ប្រាំមួយ
៧-
ប្រភេទនៃធម៌ប្រាំពីរ
៨-
ប្រភេទនៃធម៌ប្រាំបី
៩-
ប្រភេទនៃធម៌បួន
១០-
ប្រភេទនៃធម៌ដប់
មហាបុរិសលក្ខណៈ ៣២ ប្រការ
សូត្រនេះបង្ហាញឲ្យឃើញថា ព្រះពុទ្ធ
មុននឹងបានត្រាស់ជាព្រះពុទ្ធ
ព្រះអង្គបាន
កសាងកុសលជាច្រើន
ក្នុងជាតិនិមួយៗ
។
ដោយកុសលកម្មនេះ
ព្រះអង្គមាន
លក្ខណៈជាមហាបុរស ។ ដោយទ្រឹស្តីព្រះពុទ្ធសាសនាផ្អែកទៅលើ
កម្មផល
សូត្រនេះជាឧទាហរណ៍មួយ បង្ហាញឲ្យឃើញថា
តើត្រូវធ្វើ កម្ម គឺ
អំពើ
យ៉ាងណាខ្លះ
ទើបនឹងបានលក្ខណៈទាំងនោះ
ដូចជាព្រះអង្គមានព្រះនេត្រ
ពណ៌ខៀវថ្លា ដោយសារព្រះអង្គបានធ្វើនូវកម្មអ្វី
ជាដើម ។
ដើម្បីអានលក្ខណៈទាំងឡាយនៃមហាបុរស
សូមចុចលើប្រព័ន្ធខាងក្រោមនេះ
១-
ពោលអំពីមហាបុរិសលក្ខណៈ ៣២ ប្រការ
២-
ពោលអំពីការគ្របសង្កត់ពួកទេវតាដោយហេតុ ១០ប្រការ
៣-
ពោលអំពីផ្ទៃព្រះបាទទាំងគូរាបស្មើគ្រប់អន្លើ
៤-ផ្ទៃជើងទាំងគូខាងក្រោមមានរូបចក្រ
ប្រកបដោយខ្នងកង់ និងដុំមានកាំ ១០០០
៥-
ពោលអំពីកែងជើងវែង ម្រាមដៃនិងម្រាមជើងវែង កាយត្រង់ដូចជាកាយព្រហ្ម
៦-
ពោលអំពី អ្នកមានសាច់ដ៏ពេញក្នុងទីទាំង៧អន្លើ
៧-
ពោលអំពីអ្នកមានផ្ទៃដៃនិងផ្ទៃជើងទន់ល្វន់
និងប្រទាក់ក្រឡាដូចជាសំណាញ់
៨-
ពោលអំពីអ្នកមាន-កជើងអណ្តែតខាងលើ មានចុងរោម-ងឡើងលើ
៩-
ពោលអំពីអ្នកមានស្មងរៀវមូលត្រសូល ស្រដៀងស្មងសត្វទ្រាយ
១០-ពោលអំពីអ្នកមានសម្បុរថ្ងៃ
រលីងស្រិលរអិល ធុលីធ្លាក់មកត្រូវមិនជាប់កាយ
១១-
មានសម្បុលឿងភ្លឺបំព្រង ដូចសម្បុរនៃមាស មានស្បែកជិតស្និទ្ធល្អដូចជាមាស
១២-
អង្គាវយវៈ ដែលត្រូវលាក់កំបាំង ដោយសម្ពត់ ឋិតនៅក្នុងស្រោម (ដូចជាអង្គជាតនៃដំរី)
១៣-
បរិមណ្ឌលនៃកាយដូចបរិមណ្ឌលនៃដើមជ្រៃ កាលបើឈអាចស្ទាពពាល់ជង្គង់ដោយដៃទាំងពីរ
ដោយមិនបាច់ឱនខ្លួនចុះ
១៤-
លក្ខណៈ៣ -ចំណែកកន្លះកាយខាងលើស្រដៀងនឹងចំណែកកន្លះកាយរាជសីហ៍
-មានខ្នងពេញស្មើ -មាន-កមូល
១៥-
ពោលអំពីអ្នកមានសរសៃល្អិតឆ្មាដ៏លើសលែង មានចុង-ងឡើងលើប្រជុំស្រោបត្រង់-ក
សម្រាប់ទទួលអាហារ
១៦-
ពោលអំពីអ្នកមានភ្នែកខៀវស្រស់ មានកែវភ្នែកស្រដៀងនឹងកែវភ្នែកកូនគោ
១៧-
ពោលអំពីអ្នកមានសីសៈ (ក្បាល) ដូចជាប្រដាប់ដោយក្បាំងស្រេចស្រាប់
១៨-
ពោលអំពីអ្នកមានរោមក្នុងរណ្តៅមួយៗ តែមួយសរសៃៗ
មានរោមប្រជុំចិញ្ចើមដុះត្រង់ចន្លោះចិញ្ចើមមានពណ៌សក្បុសទន់ល្វន់ដូចសំឡី
១៩-
ពោលអំពីអ្នកមានធ្មេញ៤០គត់
មានធ្មេញជិតស្និទ្ធល្អ
២០-
ពោលអំពីអ្នកមានអណ្តាតវែង មានសូរសព្ទសំឡេងក្រាងក្រអៅ
ឮពិរោះដូចជាសំឡេងសត្វ ករវិក
២១-
ពោលអំពីអ្នកមានចង្កាមានសណ្ឋានដូចជា ចង្កានៃរាជសីហ៍
២២-
ពោលអំពីអ្នកមានធ្មេញជិតស្និទ្ធល្អ មានចង្កូម (ទាំង ៤)សស្អាត
|