ពួកធម៌ពីរៗ ដែលរាប់ចូលក្នុងការសង្គាយនា
(៩៨)
ម្នាលអាវុសោទាំងឡាយ
មានធម៌ពីរ ៗ
ដែលព្រះមានព្រះភាគអង្គនោះ ជាអរហន្តសម្មាសម្ពុទ្ធ ទ្រង់ជ្រាបច្បាស់ ឃើញច្បាស់
ទ្រង់សំដែងហើយដោយប្រពៃ យើងទាំងអស់គ្នាគួរតែសង្គាយនាក្នុងធម៌នោះ ។បេ។
ដើម្បីសេចក្តីចំរើន ដើម្បីប្រយោជន៍ ដើម្បីសេចក្តីសុខ ដល់ទេវតានិងមនុស្សទាំងឡាយ ។
ពួកធម៌ពីរ ៗ តើអ្វីខ្លះ ។
ពួកធម៌ពីរៗនោះគឺ
(៩៨)- ០១: នាម(1) ១ រូប(2) ១ ។
(៩៨)- ០២: អវិជ្ជា(3) ១ ភវតណ្ហា(4) ១ ។
(៩៨)- ០៣:ភវទិដ្ឋិ(5) ១ វិភវទិដ្ឋិ(6) ១ ។
(៩៨)- ០៤: សេចក្តីមិនខ្មាសបាប ១ សេចក្តីមិនក្តៅនឹងបាប ឬមិនខ្លាចបាប ១ ។
(៩៨)- ០៥: សេចក្តីខ្មាសបាប ១ សេចក្តីក្តៅនឹងបាប ១ ។
(៩៨)- ០៦: ភាវៈជាអ្នកដែលគេប្រដៅក្រ ១ ភាវៈជាអ្នកមានមិត្តអាក្រក់ ១ ។
(៩៨)-០៧: ភាវៈជាអ្នកដែលគេប្រដៅងាយ ១ ភាវៈជាអ្នកមានមិត្តល្អ ១ ។
(៩៨)- ០៨: សេចក្តីឈ្លាសក្នុងអាបត្តិ១ សេចក្តីឈ្លាសក្នុងការចេញចាកអាបត្តិ ១ ។
(៩៨)- ០៩: សេចក្តីឈ្លាសក្នុងសមាបត្តិ ១ សេចក្តីឈ្លាសក្នុងការចេញចាកសមាបត្តិ ១ ។
(៩៨)- ១០: សេចក្តីឈ្លាសក្នុងធាតុ ១ សេចក្តីឈ្លាសក្នុងការធ្វើទុកក្នុងចិត្ត ១ ។
(៩៨)- ១១: សេចក្តីឈ្លាសក្នុងអាយតនៈ ១ សេចក្តីឈ្លាសក្នុងបដិច្ចសមុប្បាទធម៌១ ។
(៩៨)- ១២: សេចក្តីឈ្លាសក្នុងហេតុ ១ សេចក្តីឈ្លាសក្នុងមិនមែនហេតុ ១ ។
(៩៨)- ១៣:សេចក្តីស្លូតត្រង់ ១ ចិត្តទន់ ១ ។
(៩៨)- ១៤: សេចក្តីអត់ធ្មត់ ១ ការប្រព្រឹត្តល្អ ឬស្លូតមិនកោងកាច ១ ។
(៩៨)- ១៥: ពាក្យពិរោះ ១ ការទទួលរាក់ទាក់ ១។
(៩៨)- ១៦: សេចក្តីមិនបៀតបៀន (7)១ សេចក្តីស្អាត (8) ១ ។
(៩៨)- ១៧:សេចក្តីភ្លាំងភ្លាត់សតិ ១ មិនដឹងខ្លួន ១ ។
(៩៨)-១៨: សេចក្តីរឭក ១ ដឹងខ្លួន ១ ។
(៩៨)-១៩: ភាវជាអ្នកមិនគ្រប់គ្រងទ្វារក្នុងឥន្ទ្រិយទាំងឡាយ ១ ភាវជាអ្នកមិនដឹងប្រមាណក្នុងភោជន ១ ។
(៩៨)-២០: កំឡាំងគឺប្រាជ្ញា ជាគ្រឿងពិចារណា ១ កំឡាំងគឺភាវនា (9) ១ ។
(៩៨)-២១: កំឡាំងគឺសតិ ១ កំឡាំងគឺ សមាធិ ១ ។
(៩៨)-២២: សមថៈ (ធម៌សម្រាប់រម្ងាប់ចិត្ត) ១ វិបស្សនា (ប្រាជ្ញាឃើញច្បាស់នូវនាមរូប) ១ ។
(៩៨)-២៣:សមថនិមិត្ត (10) ១ មគ្គហនិមិត្ត (11) ១ ។
(៩៨)-២៤: សេចក្តីព្យាយាម (12) ១ សេចក្តីមិនរាយមាយ (13) ១ ។
(៩៨)-២៥: វិបត្តិ ១ ទិដ្ឋិវិបត្តិ១ ។
(៩៨)-២៦: សីលសម្បទា ១ ទិដ្ឋិសម្បទា ១ ។
(៩៨)-២៧: សេចក្តីបរិសុទ្ធិនៃសីល១ សេចក្តីបរិសុទ្ធិនៃទិដ្ឋិ ១ ។
(៩៨)-២៨: សេចក្តីបរិសុទ្ធិនៃទិដ្ឋិ គឺញាណទស្សនៈ ១ សេចក្តីព្យាយាមនៃបុគ្គលដែលមានសេចក្តីយល់ឃើញតាមពិត (14) ១ ។
(៩៨)-២៩: សេចក្តីសង្វេគក្នុងហេតុ(15)ឡាំងឡាយគួរសង្វេគ ១ សេចក្តីព្យាយាម(16)ដោយឧបាយរបស់បុគ្គលអ្នកមានចិត្តសង្វេគ ១។
(៩៨)-៣០: សេចក្តី(មិន)សន្តោសក្នុងកុសលធម៌ទាំងឡាយ ១ មិនរួញរាក្នុងសេចក្តីព្យាយាម ១ ។
(៩៨)-៣១: វិជ្ជា (17) ១ វិ មុត្តិ(18) ១ ។
(៩៨)-៣២: សេចក្តីដឹងក្នុងអរិយមគ្គ ជាគ្រឿងអស់ទៅនៃកិលេស ១ សេចក្តីដឹងក្នុងអរិយផលដែលធ្វើសត្វមិនឲ្យកើតឡើងដោយ
បដិសន្ធិ ១ ។
ម្នាលអាវុសោទាំងឡាយ នេះឯងជាពួកធម៌ពីរៗ ដែលព្រះមានព្រះភាគអង្គនោះ ជាអរហន្តសម្មាសម្ពុទ្ធទ្រង់ជ្រាបច្បាស់ ឃើញច្បាស់ ទ្រង់សម្តែងទុកហើយដោយប្រពៃ យើងទាំងអស់គ្នា គួរតែសង្គាយនាក្នុងធម៌នោះ ។បេ។ ដើម្បីសេចក្តីសុខ ដល់ទេវតានិងមនុស្សទាំងឡាយ ។
ចប់ ពួកធម៌ពីរៗ ដែលរាប់ចូលក្នុងការសង្គាយនា
1 ប្រែថាញ៉ាំងគ្នានិងគ្នា ឲ្យទន់ទៅក្នុងអារម្មណ៍ បានដល់អរូបក្ខន្ធ ៤ គឺ វេទនា ១ សញ្ញា ១ សង្ខារ ១ វិញ្ញាណ ១ និងព្រះនិព្វាន ។
2ប្រែថាវិនាស ថាលំបាកដោយក្តៅ ត្រជាក់ជាដើម បានដល់មហាភូតរូបទាំង ៤ និងឧបាទានរូប ២៤ ។
3សេចក្តីមិនដឹងក្នុងអរិយសច្ច មានទុក្ខសច្ចជាដើម ។
4សេចក្តីប្រាថ្នា សេចក្តីត្រេកត្រអាលក្នុងភព
5បានដល់សស្សតទិដ្ឋិ សេចក្តីយល់ឃើញថាលោកទៀង
6បានដល់ឩច្ឆេទទិដ្ឋិ សេចក្តីយល់ឃើញថា សត្វស្លាប់ទៅ សូន្យមិនកើតទៀតឡើយ
7បានដល់ករុណា គឺសេចក្តីអាណិត អនុគ្រោះដល់សព្វសត្វ។
8បានដល់មេត្តា គឺសេចក្តីរាប់អានស្រឡាញ់សព្វសត្វ ។
9សំដៅយកពោជ្ឈង្គទាំង ៧ ប្រការ
10ហេតុនៃសេចក្តីរម្ងាប់ចិត្ត បានដល់សម្មាសមាធិ
11ហេតុនៃសេចក្តីព្យាយាម បានដល់សម្មាវាយាមៈ
12បានដល់សម្មាវាយាមៈ
13បានដល់សម្មាសមាធិ
14សេចក្តីព្យាយាម ដែលប្រកបដោយញាណទស្សនៈនោះ
15បានដល់ ជាតិទុក្ខ ជរាទុក្ខ មរណទុក្ខ ព្យាធិទុក្ខ
16បានដល់សម្មប្បធានទាំង៤
17បានដល់វិជ្ជា ៣
18បានដល់វិមុត្តពីរ គឺចិត្តស្សអធិមុត្តិ សេចក្តីរួចចាកនីវរណធម៌នៃចិត្ត បានដល់អដ្ឋសមាបត្តិ ១ ព្រះនិព្វាន ១។